دوگان سازی در زبان ترکی

Authors

رضا امینی

abstract

دوگان­سازی پدیده­ای زبانی است که برخی از انواع آن در همة زبان ها دیده می­شوند و برخی دیگر تنها در برخی زبان ها. در پژوهش حاضر به بررسی پدیدة دوگان­سازی در زبان ترکی، به ویژه گونه­ای از دوگان سازی ناقص، می پردازیم. با توجه به داده­ها و در ارتباط با پرسش نخست پژوهش، می­توانیم بگوییم که دوگان­سازی کامل در زبان ترکی و آن دوگان­سازی که در دستور سنتی زبان فارسی بدان اتباع گفته می­شود، عملکرد و سازوکاری مشابه دارند. پرسش دوم پژوهش به گونه­ای از دوگان­سازی ناقص در زبان ترکی مربوط است. در این نوع دوگان­سازی برخی از عناصر آغازی واژه از آن جدا می شوند و پس از گرفتن واج مشخصی، دوباره به پایه افزوده می­شوند و باعث گونه­ای تغییر معنایی در پایه می­شوند که بیشتر بر معنای پایه یا تشدید آن تأکید می شود. در این مقاله، برای پاسخ­گویی به پرسش دوم پژوهش، با توجه به واجی که بین بخش دوگان­سازی شده و پایه قرار می­گیرد، فرمول­هایی برای تبیین فرایند دوگان ساز ناقص، مورد نظر قرار دادیم و با توجه به مجموع این فرمول­ها، فرمول کلی­تری ارائه کردیم. داده­ها نشان می­دهند که افزون بر محیط آوایی و واجی، برای تبیین قطعی دلیل قرار گرفتن واجی خاص میان بخش دوگان­سازی شده و پایه، باید به عوامل زبانی دیگری، چون سطح زبرزنجیری زبان، توجه کرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بومی سازی واجی و صرفی وام‌واژه‌ها در زبان ترکی آذربایجانی

هدف این تحقیق بررسی تغییرات واجی و صرفی وام­واژه­ها در زبان ترکی آذربایجانی می­باشد. سخن­گویان هر زبانی برای استفاده از وام واژه ها، آنها را در دستگاه صرفی و واجی بومی خود تغییر می­دهند. در این پژوهش ابتدا واژگانی که از زبانهای فارسی و عربی وارد این زبان شده مشخص گردیده سپس به بررسی تغییرات واجی مانند هماهنگی واکه­ای ،ابدال، درج، حذف، نرم­شدگی، همگونی و تغییرات صرفی از جمله ترکیب و اشتقاق پرداخ...

full text

بررسی فرایند ساختواژی تکرار یا دوگان سازی در زبان ترکی آذربایجانی

دوگان سازی به فرایندی گفته می شود که تمام یا قسمتی از واژه پایه تکرار شده و واژه ‏جدیدی با معنایی متفاوت از معنای پایه ساخته می شود.بعضی از واژه ها با تغییرات آوایی درونی ، ‏بعضی با وند افزایی و بعضی دیگر با ترکیب واژه ها یا آمیزه ای از روش ها ساخته می ‏شوند.تعدادی از واژه های زبانهای مختلف با دوگان سازی ساخته می شوند و کلمه مکرر مفاهیمی ‏چون تقویت و غنی سازی مفهوم، شدت، تاکید سخن، افزایش، تداو...

15 صفحه اول

توالی هماهنگ در زبان ترکی آذربایجانی

توالیِ هماهنگ مدلی از نظریۀ بهینگی است، که اولین بار توسط پرینس و اسمولنسکیدر سال 1993 مطرح شد اما با توجه به اینکه در آن زمان رویکرد بهینگیِ استاندارد بسیار مورد توجه قرار گرفته بود، کنار گذاشته شد. این نظریه مجدداً توسط مکارتیدر سال‌های 2002- 2000 مطرح شد(مکارتی،2010: 8). تفاوت اصلی این رویکرد با رویکرد بهینگیِ استاندارد در نحوۀ فعالیت بخش مولّد است. در چارچوب رویکرد توالیِ هماهنگ، بخش مولد، در هر ...

full text

دوگان سازی کامل در زبان فارسی: بررسی پیکره بنیاد

فرایند تکرار یکی از فرایند های صرفی زایا ست که درباره ی آن در زبانهای مختلف و در چهار چوب نظریات مختلف زبانشناختی (دستور زایشی ، نظریه بهینگی و برنامه کمینگی ) مطالعات جامعی صورت گرفته است.اکنون با رشد زبانشناسی پیکره ای و مطالعات پیکره بنیاد می توان پژوهش های صرفی از این دست را دقیق تر به سامان رساند. تکرار در دونوع کامل و ناقص از سوی زبانشناسان (شقاقی 1389، هسپلمت 2002 و بائر 2003) بررسی شده ...

full text

تکرار به مثابه دوگان سازی صرفی: شواهدی از زبان فارسی

پژوهش حاضر نظریه دوگان سازی صرفی اینکلاس و زول (2005) و ادعای اصلی این نظریه مبنی بر شکل گیری دوگان ساخت ها با نیاز مضاعف صرف به یک سازه زبانی با ویژگی­های معیّن صرفی ـ معنایی را با استفاده از برخی ساخت­های صرفی زبان فارسی بررسی می­کند. نظریه دوگان­سازی صرفی فرایند تکرار را که در رویکردهای قبلی حاصل کپی­سازی یا همان نسخه برداری واجی تلقی می­شود، عمدتاً ناشی از تکرار ویژگی­های معیّن صرفی ـ معنایی م...

full text

ترکیب و واژه سازی در زبان ترکی آذربایجان بر اساس انگارۀ نظری سامعی

 این پژوهش در تلاش برای بررسی روش­ های طبیعی واژه­ سازی در زبان ترکی آذربایجان است و با رویکردی علمی به تجزیه و تحلیل داده ­ها پرداخته است و در این راستا از رویکردهای آوایی، نحوی و معناشناختی حاکم بر این فرایند نیز غافل نبوده است. سامعی (2016) پژوهشی در مورد فرایند ترکیب و واژه­ سازی در زبان فارسی انجام داده است، که این انگاره، منبع الهام این پژوهش بر روی زبان ترکی آذربایجان بوده است. البته پژو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
جستارهای زبانی

Publisher: دانشگاه تربیت مدرس

ISSN 2322-3081

volume 5

issue شماره 3 (پیاپی 19) 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023